NAUKA MOŻE BYĆ INTERESUJĄCA - Regulamin
Projekt realizowany jest w Zespole Szkół Zakonu Pijarów w Katowicach, ul. Pijarska 7.
Pierwszorzędnym celem zadania jest organizacja zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i młodzieży w formie
warsztatów:
- warsztaty techniczne pt. „Automatyka dla smyka”
- warsztaty matematyczne pt. „Matematyka dla nie-matematyków”
- wystawa fizyczna pt. „Światło, magnes i logika”
Informacje:
- zajęcia dla dzieci od kl. 2 do 8 SP oraz 3 gim.;
- czas trwania zajęć 90 min.;
- ilość osób w grupie: maksymalnie 16;
- możliwość udziału całej klasy w zajęciach z podziałem na dwie mniejsze grupy;
- zajęcia niepłatne dla samorządowych szkół katowickich;
- zajęcia odpłatne dla pozostałych szkół – 5 zł od ucznia;
- zgłoszenia i rezerwacja poprzez formularz zapisu;
- zgłoszenie musi zostać potwierdzone przez prowadzącego zajęcia.
WARSZTATY MATEMATYCZNE
„Matematyka dla nie-matematyków”
W czasie zajęć dzieci poznają różne zagadnienia matematyki poprzez stosowanie metod: zabawa, tworzenie mapy
myśli,
tworzenie manualnych konstrukcji, uzupełnianie kart pracy.
Tematy zajęć:
- Ciąg Fibonacciego
- Złoty podział. Liczba fi
- Wstęga Mobiusa
- Sztuczki matematyczne
- Ciekawe liczby
- Moc potęgowania
- Trójkąt Pascala
- Liczba kolista
- Jakich liczb używają kosmici? Systemy liczbowe
- Zadania elementarne
- Zadania logiczne
- Zadania Fermiego
- Gry i zabawy logiczne.
WARSZTATY TECHNICZNE
„Automatyka dla smyka”.
W czasie zajęć dzieci poznają różne ciekawostki związane z zagadnieniami technicznymi z naciskiem na
programowanie robotów z wykorzystaniem tabletów.
Tematy zajęć:
- jak działają roboty
- mój pierwszy robot
- pierwsze programowanie robota
- robot sterowany tabletem
- współpraca robotów.
WYSTAWA FIZYCZNA
„Światło, magnes i logika”
Na kilku stanowiskach znajdują się zestawy dzięki którym możemy zaobserwować złudzenia optyczne:
DZIURA W RĘCE - jedna z najdziwniejszych iluzji optycznych. Przedmiotem eksperymentu jest twoja
własna
dłoń.
Do jednego oka przyłóż tubę z papieru, drugie zasłoń dłonią. Patrz po prostu przed siebie przez przynajmniej
10 s. Kiedy po wszystkim spojrzysz na dłoń będzie dziurawa!
PLAMKA ŚLEPA - plamka ślepa to miejsce na siatkówce oka, gdzie nie ma komórek odbierających światło.
Można przetestować swój wzrok, sprawdzić wielkość swojej plamki ślepej i doświadczyć, w jaki sposób mózg
sprytnie "dorabia" sobie obraz tam, gdzie tak naprawdę nie powinno go być.
PO DRUGIEJ STRONIE LUSTRA - w wyniku dwukrotnego odbicia światła od zwierciadeł wklęsłych obraz
kamienia znajdującego się wewnątrz powstaje u góry, w zupełnie innym miejscu niż to w którym rzeczywiście
się
znajduje.
TUNEL ŚWIETLNY - na skutek wielokrotnego odbicia światła świecących diod otrzymujemy iluzję
spoglądania
w nieskończony, oświetlony tunel.
ANAMORFOZA - celowo zdeformowane obrazy które możemy zobaczyć niezdeformowane poprzez odbicie ich w
zwierciadle w kształcie walca.
Na kilku innych stanowiskach możemy zbadać ciekawe zjawiska związane ze światłem:
TARCZA NEWTONA (koło barw) - jeżeli rozszczepimy promień światła białego otrzymamy 7 kolorów tęczy.
Obracając
szybko kołem barw spowodujemy, że barwy nałożą się na siebie dając w efekcie jednolity kolor.
STRUMIEŃ ŚWIATŁA - wykorzystujemy tu wielokrotne odbicie promienia światła lasera od zwierciadeł
płaskich. Wykorzystując prawo odbicia mówiące o tym, że promień odbija się pod takim samym kątem pod jakim
pada i w tej samej płaszczyźnie tak układamy lusterka, żeby promień światła lasera trafił do wyznaczonego
celu.
WZORY MOIRÉ - obracając przezroczystą folią obserwujemy ciekawe układy prążków tworzących różne
wzory.
Dzieje się tak na skutek nakładania się (interferencji) dwóch siatek linii. Także fale elektromagnetyczne, a
wśród nich światło, i fale mechaniczne interferują ze sobą.
NIEWIDZIALNE ŚWIATŁO - wyłączone diody znajdujące się na wierzchu pudełka świecą, jeżeli spojrzymy na
nie przez aparat fotograficzny w telefonie. Diody emitują promieniowanie podczerwone niewidzialne przez
nasze
oko.
MOZAIKA ŚWIETLNA - na tym stanowisku obserwujemy poprzez polaryzatory barwny obraz przedmiotu który
sprawia, że przechodzące przez niego światło zmienia płaszczyznę polaryzacji. Podczas obrotu polaryzatora
zmienia się obraz oraz barwy ponieważ przepuszcza on inne składowe światła.
KALEJDOSKOP - urządzenie optyczne (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów
różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwujemy różnobarwne, symetryczne
figury.
ZMIENNE ZWIERCIADŁA - możemy wyginać wykonane z plastiku zwierciadło i obserwować ciekawe
obrazy.
OBRAZ LENTIKULARNY - obserwujemy obraz wywołujący wrażenie głębi i płynnego przejścia jednego obrazu
w
drugi na płaskiej powierzchni. Taki efekt wywołuje folia wytłoczona w rzędy miniaturowych soczewek
cylindrycznych, nałożone na obraz składający się z paseczków nawet kilkunastu obrazów składowych. Kształt
soczewki powoduje, że patrząc na obraz pod różnymi kątami widzimy różne fragmenty obrazu.
CAMERA OBSCURA - tuba z niewielkim otworem pozwala na rzutowanie na jej półprzeźroczyste dno
odwróconego obrazu przedmiotów wokół nas. Jest to skutek prostoliniowego rozchodzenia się światła.
SOLARNY KARALUCH - na stanowisku znajdują się „karaluchy” zaopatrzone w ogniwa słoneczne i elementy
wibrujące. Po zaświeceniu lampy zaczynają one się przemieszczać.
Zjawiska magnetyczne:
LATARKA INDUKCYJNA - latarka świeci gdy magnes przesuwa się wewnątrz zwojnicy podczas potrząsania.
Dzieje się tak ponieważ zmiana pola magnetycznego w zwojnicy wywołana ruchem magnesu indukuje powstanie w
niej
chwilowego przepływu prądu elektrycznego. Do jej działania nie potrzebujemy baterii.
LEWITUJĄCY DŁUGOPIS - dzięki magnesom znajdującym się w długopisie oraz w podstawce może on
lewitować.
Jeżeli zakręcimy długopisem namalowana na nim spirala wywoła ciekawe wrażenia optyczne, a długopis będzie
długo się obracał ze względu na znikome siły oporu.
MAGNETYCZNA RZEŹBA - dzięki magnesowi znajdującemu się w podstawce oraz wykonanym z żelaza elementom
możemy tworzyć różne konstrukcje. Żelazo jest ferromagnetykiem to znaczy że magnesuje się i w ten sposób
przenosi pole magnetyczne.
LEWITUJĄCE MAGNESY - nałożone na pręt pierścieniowe magnesy lewitują na skutek odpychania się tych
samych biegunów magnetycznych.
NEOCUBE to kulki wykonane z silnych magnesów neodymowych z których można układać różne kształty.
WAHADŁO CHAOTYCZNE - magnetyczne wahadło w którym puszczona losowo kulka wydaje się zachowywać
zupełnie
nieprzewidywalny sposób.
MAGNETRON - układ wiatraczków zaopatrzonych w magnesy. Jeżeli poruszymy jednym z nich, również drugi
zacznie się poruszać. Ze względu na ilość oddziałujących magnesów przyrząd jest chaotyczny, nie można
przewidzieć jego zachowania.
MAGNETYCZNE KOŁO - koło zaopatrzone w magnesy może poruszać się wzdłuż specjalnych szyn wykonując
równocześnie ruch obrotowy i postępowy.
Mechanika i inne działy fizyki:
WSTAJĄCY BĄCZEK - drewniany bączek wprawiony w ruch obrotowy po chwili obraca się i zaczyna wirować
na
nóżce. Tak dziwne zachowanie jest spowodowane minimalizowaniem energii traconej pod wpływem siły tarcia.
Bączek dąży do zmniejszenia powierzchni tarcia nawet kosztem podniesienia środka ciężkości.
REZONANS - na listewce znajdują się paski różnej długości wykonane z blachy. Każdy z nich ma
określoną
częstotliwość drgań własnych związaną z jego długością. To znaczy że jeżeli wprawimy go w ruch i pozostawimy
swobodnie będzie wykonywał charakterystyczną dla siebie ilość drgań w ciągu sekundy. Jeżeli potrząśniemy
powoli listewką poruszą się najdłuższe paski - wystąpi zjawisko rezonansu czyli przekazania drgań ciału o
takiej samej częstotliwości drgań własnych. Krótkie paski pozostaną nieruchome. Odwrotnie będzie gdy
będziemy
szybko potrząsać listewką.
TORNADO W BUTELCE - na stanowisku znajdują się dwie połączone butelki z których jedna jest wypełniona
wodą. Odwracając je i zakręcając górną część ruchem obrotowym wytwarzamy własne tornado. Powstające wiry, w
zależności od kierunku obrotu, kręcą się w prawo lub w lewo. Wiry powstają gdy prędkość przepływu dość
gwałtownie się zmienia i wpływa na to lepkość. W wirze wytworzonym w butelce prędkość wody przy ściankach
butelki jest znikoma natomiast im bliżej osi wiru tym prędkość jest większa.
MINIPOZYTYWKA - miniaturowa pozytywka która gra w trakcie kręcenia korbką. Dzięki przezroczystej
pokrywie można obserwować w jaki sposób powstają dźwięki pozytywki i jak działa jej mechanizm.
ELEKTRYCZNY LABIRYNT - przesuwamy haczyk przez drut wygięty na kształt dłoni tak, żeby go nie
dotknąć.
Każde dotknięcie powoduje zamknięcie obwodu i przepływ prądu uruchamiając alarm.